Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu lakabıyla “Topuklu Efe” geçtiğimiz hafta sürpriz bir şekilde yıllardın mensubu olduğu Cumhuriyet Halk Partisinden istifa ederek AK Parti saflarına katılmıştı. Çerçioğlu’nun bu istifası ve AK Parti’ye katılması Aydın başta olmak üzere siyaset arenasında tartışmalara neden olmuştu. Tepki gösterenler ise belediye binasına topuklu ayakkabı atarak, Toplu Efe Özlem Çerçioğlu’na tepki göstermişti. Peki kim bu Topuklu Efe, nerede yaşamıştır ve bu lakap nereden gelmektedir! Bu haftaki köşemde bunu sizinle paylaşmak istiyorum.
Yaptığım araştırmalar göre Topuklu Efe yani Nezahat Onbaşı, Kurtuluş Savaşında mücadele eden kahraman Türk kadınlarımızdan biridir. Peki kimdir Nezahat Onbaşı...
Albay Hafız Halit Bey, daha 24 yaşındayken eşini veremden kaybeder. Ve bir kızı vardır. 9 yaşında. Adı Nezahat. Onu bir yere bırakamaz ve yanında cepheye götürür.
Nezahat, babasıyla beraber Geyve Savaşı, Konya İsyanı, 1. ve 1. İnönü Savaşları ile Sakarya ve Gediz Muharebeleri'nde düşmanla çarpışır.
Gösterdiği kahramanlıkla 70. Alayın simgesi olur. Hele ki Gediz Muharebesi’ndeki olay onu “Onbaşı” yapacaktır. Türk askeri zor durumdadır. Yunan ordusu saldırıdadır. Cephede karmaşa vardır. Kaçan askerlerin önüne dikilen Nezahat “Ben babamın yanına ölmeye gidiyorum, siz nereye gidiyorsunuz?” diye bağırır. Bu tavır Mehmetçikleri çok etkiler ve geri dönerler. Bu kahramanlığı ona askerler arasında Topuklu Efe lakabını getirir.
Nezahat Onbaşı’nın savaşlardaki kahramanlığı, Cumhuriyet'in ilânından sonra 30 Ocak 1923'de, TBMM'de gündeme gelir. Nezahat Onbaşı’ya İstiklal Madalyası verilmesi önerilir. Hatta Nezahat Onbaşı'nın asker yapılması, tuğgeneral rütbesiyle ödüllendirilip, “Paşa Hanım” olması da gündeme getirilir.
Sonunda İstiklal Madalyası ile ödüllendirilmesine karar verilir. Ancak bir türlü o madalya alınamaz. Aradan 65 yıl geçer ve bir gazeteci konuyu gündeme getirir. Dönemin TBMM Başkanı Necmettin Karaduman, kendisine takdir beratı verir. Çocukluğu kahramanlıkla geçen Nezahat Onbaşı'ya Dolmabahçe Sarayı'nda törenle şükran plaketi verildiğinde tarihler 6 Temmuz 1986'yı gösterir. O zaman Nezahat Onbaşı 78 yaşındadır. Kahraman 1994 yılında GATA’da yaşamını yitirir.
Ve öldüğünde Türk bayrağına sarılmasını ister. Cenaze törenine gelen askerler "Bayrak Kanunu var" der ve kahramanın bu talebini engeller. İsteği yerine getirilmez. Asker olan eşinin yanına Karacaahmet Mezarlığı’na defnedilir. Nezahat Onbaşı'nın İstiklal Madalyası tarihler 2013’ü gösterdiğinde torununun kızı Gizem Ünaldı’ya verilir.
Nezahat Baysel’in kahramanlık hikayesi, çizgi roman olarak yayımlanmıştır.
Saygıyla ve Rahmetle Anıyoruz...