Son aylarda Türkiye'nin yurt dışına ihraç ettiği tarım ürünlerinde yaşanan iade sorunları, tarımsal üretim süreçlerinin tekrar gözden geçirilmesi gerektiğini bir kez daha ortaya koydu. İncir, mandalina, domates, portakal ve Antep fıstığı gibi ürünlerin, pestisit kalıntıları nedeniyle geri gönderilmesi, tarımsal ilaç kullanımındaki bilinç eksikliğine işaret ediyor.
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Denizli Şube Başkanı Baha Yanarca, ihracatta sık karşılaşılan bu durumun temelinde çiftçilerin yeterli bilgiye sahip olmamasının yattığını belirtiyor. Pestisit kullanımının gerektiği durumlarda, hasat öncesi bekleme süresine dikkat edilmesi gerektiğine vurgu yapan Yanarca, bu sürelere uyulmadığında ürünlerde kalıntı tespit edildiğini ve bunun insan sağlığına ciddi tehdit oluşturduğunu ifade ediyor.
Yurt dışı piyasasında ciddi analiz süreçlerinden geçen ürünler, küçük bir kalıntı tespitinde dahi geri çevrilebiliyor. Ancak ne yazık ki, iç piyasada aynı hassasiyet gösterilmiyor. Bu durum, halk sağlığı açısından ciddi riskler barındırıyor. İç tüketimde kullanılan ürünlerin de aynı titizlikle denetlenmesi gerekiyor.
Tarım teşkilatının, çiftçilerin pestisit kullanımı konusunda eğitilmesi için daha yoğun çaba göstermesi gerekiyor. Seralarda ve açık alanlarda yoğun şekilde kullanılan bu maddelerin doğru yöntemlerle uygulanması şart. Zira bu konudaki bilinçsizlik, sadece ekonomik kayba değil, ülke imajının zedelenmesine de neden oluyor.
Ayrıca, her ülkenin pestisit limitlerinin farklı olması da ayrı bir sorun teşkil ediyor. Avrupa Birliği ve Rusya gibi ülkelerin limitleri değişkenlik gösterirken, iç piyasada tüketilen ürünlerde bu limitlere uygunluk aranıyor. Ancak iç piyasadaki denetim eksikliği, halk sağlığını riske atıyor.
Sonuç olarak, çiftçilerin pestisit kullanımı konusunda daha bilinçli hale gelmesi, tarım teşkilatlarının ise etkin eğitim ve denetim mekanizmaları kurması şart. Aksi takdirde, hem ihracatta yaşanan sorunlar hem de iç tüketimdeki sağlık riskleri devam edecektir.
